Vergi Denetimlerinde Yapay Zeka ve Güvenlik Sorunları
Vergi denetimleri yoğun bir şekilde devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi gelirlerini artırmak amacıyla gelir uzmanları ile yapay zekadan destek alarak denetimlerini sıkılaştırıyor. Yıl sonunda bu denetimlerin sonuçları netleşecekken, fiziki denetim yapan uzmanlar bazen saldırıya maruz kalıyor. Fiili denetimler, 3 yılda bir yapılırken, geçen yıl yapılan kanun değişikliği ile hasılat denetimleri ayda 3 kez, yılda toplam 36 kez gerçekleştiriliyor.
Tespit edilen hasılat ile beyan arasındaki fark yüzde 20 ve üzerinde olan mükellefler izaha davet ediliyor. Bu durum, denetimlerin artmasıyla birlikte uzmanların iş yükünü de artırıyor. Uzmanlar, güvenlik endişeleri nedeniyle sahaya tek başına çıkmaktan tedirginlik duyuyor. Geçtiğimiz günlerde Şırnak'ta bir gelir uzmanına lokanta sahibinin kesici aletle saldırması, bu durumu daha da ciddileştirdi.
Güvenlik Sorunları ve İş Yükü
Ekonomim'in haberine göre, Hazine Bakanlığı'ndaki uzmanlar, iş yükü fazlalığından dolayı başka kamu kurumlarına geçmeye çalışıyor. 2018 yılındaki personel sayısının, 2024 yılında ancak yakalanabildiği görülüyor. Denetimlerin yoğunluğu, uzmanların Cumartesi günleri de dahil olmak üzere haftada 6 gün çalışmasına neden oluyor. Yapılan düzenlemeyle, bu kişilere verilebilecek aylık mesai ücreti 8 bin 100 lira ile sınırlandırılmış durumda.
Uzmanlar, bu tutarın ulaşım ve yemek ihtiyaçlarını bile karşılamadığını belirtiyor. Günün koşullarına uygun, gerçekçi bir mesai talep ediyorlar. Denetime tek başına giden uzmanlar, can güvenliği nedeniyle tedirgin olurken, 'Bize bir şey olduktan sonra adımızı vergi dairesine verseler ne olacak?' ifadelerini kullanıyorlar.
Motivasyon Kaybı ve Mesai Ücretleri
Kariyer Büro Sendikası’nın Genel Başkanı Tolga Akgül, personelde motivasyon kaybının yaşandığını vurguluyor. Bunun nedeni olarak memurların uzmanlaştırılması ve uzmanların memurlaştırılması gösteriliyor. Yapılan son sınavlarda gelir uzmanı olmaya aday sayısının azaldığı dikkat çekiyor. Akgül, son 10 yılda gelir uzman yardımcısı sayısının 20 binden 28 bine çıktığını, memur sayısının ise 17 binden 6 bine düştüğünü kaydediyor.
Akgül, fazla mesai için ödenen 8 bin 100 liranın yeterli olmadığını ifade ederek, günlük rutin işlerin aksadığını belirtiyor. Bu süreçte personel ile mükellef arasında sürekli bir karşı karşıya gelme durumu yaşanıyor. Akgül, mesai ücretlerine ilişkin şu cümleleri sarf ediyor: 'Kariyer Büro Sendikası olarak bizler bu düzenlemenin acilen revize edilerek, fiili olarak daire dışında yapılan her bir saat fazla mesai için 400 gösterge rakamı üzerinden, daire içinde yapılan her bir saat fazla mesai için 200 gösterge üzerinden fazla mesai ödenmesi gerektiğini söylüyoruz.'